Niteleme sıfatları, varlıkları niteleyen yani varlıkların nasıl olduklarını gösteren sıfatlardır. Bu tür sıfatlar varlıkların durumlarını, biçimlerini, renklerini gösterirler. İsme sorulan “nasıl” sorusunun cevabı bize niteleme sıfatını verir.
*Varlıkların durumlarını gösterirler:
Temiz ev, ışıklı oda, tembel öğrenci, yanık yüz …
*Varlıkların biçimlerini gösterirler:
Uzun dağ, yuvarlak masa, kısa boy, oval yüz …
*Varlıkların renklerini gösterirler:
Kara toprak, mavi gök, kır at, esmer yüz …
Niteleme Sıfatlarına Örnekler:
* Mavi oya * Çıkmaz sokak * İhtiyar kadın * Zamansız an
* Sıcak insanlar * Hayırsız evlat * Yürüyen merdiven * Acılı adana
* Yalnız çoban * Derin öfke * Tasasız gözler * Tuzlu eşya
* Sessiz gemi * Nemli göz * Susuz yaz * Keskin jilet
* Parlak yıldız * Seçkin insan * Marazlı kız * Yalnız kurt
* Issız çöl * Sarp geçit * Bayan memur * İmkansız aşk
* Şekerli çay * Kırmızı tuğlalar * Kırık cam * Sağlıklı su
* Kızgın yağ * Karanlık su * Ağlayan bulut * Sarı yazma
* Pembe rüya * Yassı burun * Aç insan * Sarı saç
* Kırılmış kanatlar * Çalışkan öğrenci * Şakırdayan su * Dar sokak
* Küçük şadırvan * Kırılmış kanatlar * Bitkin köpek * Siyah gece
Örnek Cümleler:
- Eski cami yıkıldığı halde, onun şadırvan avlusu, olduğu gibi yerinde kalmış.
- Yağmur dinmiş, nemli yeşilliklerin üzerinde şimdi altınsı incileriyle lacivert bir gök yüzü titriyordu.
- Fırtınanın ve karın kapattığı yol,araçların ilerlemesine izin vermiyordu.
- Martıların acı çığlıkları gitmiyor kulaklarımdan.
- Çamurlu yollarda bata çıka ilerliyor,aşırı güçlük çekiyorlardı.
Örnek Paragraflar :
- Karşıda gökyüzünün mavi gölgesi altında omuz omuza yükselmiş dağların üzerinden dökülüp gelen bir rüzgar saçlarını dağıtarak görmüş olduğu bir düşü yani memleketini hatırlatarak acılı yüreğine anlaşılmaz bir avuntu veriyordu.
- Sazendeler arasında ud çalan bir kızın beyaz atlas gibi saydam,renkli,güzel yüzündehafif bir gölge yapan uzun kirpikleri arasından ışık demetleri zayıf bir haldeyapraklardan geçen sabah yıldızı gibi ara sıra son derece gamlı bir biçimde açık pencerelerden bahçeye bakması herkesin sevinç neşe coşku içinde bulunduğu sırada sonbahara rastlamış bir gül yaprağını çevresinde dolaşan beyaz kelebekler gibi hassas bir yüreğin acılarına kanıt olacak biçimde biraz açılmış ve rengi uçmuş dudaklarınınüzerinde gezinen hüzün verici gülümsemesiydi.